- Katılım
- 19 Ara 2023
- Mesajlar
- 35
- Tepkime puanı
- 0
222 Sayılı İlköğretim ve Eğitim Kanunu: DETAYLI SINAV REHBERİ
Konu: Eğitim Mevzuatı / İdare Hukuku
Kapsam: Şube Müdürlüğü ve Görevde Yükselme Sınavları
Soru Beklentisi: Genellikle teknik süreler, para cezaları, yaş hesabı ve yetki karmaşaları sorulur.
GİRİŞ: Temel Tanımlar ve Zorunluluk
222 Sayılı Kanun, ilköğretimi sadece bir okul süreci olarak değil, bir vatandaşlık ödevi olarak tanımlar.
I. TEMEL TANIMLAR, AMAÇ VE KAPSAM
A. İlköğretimin Niteliği (Madde 1-2)
- Tanım: İlköğretim, kadın erkek bütün Türklerin milli gayelere uygun olarak bedeni, zihni ve ahlaki gelişmelerine hizmet eden temel eğitimdir.
- Zorunluluk: Öğrenim çağındaki kız ve erkek çocuklar için mecburidir.
- Parasızlık: Devlet okullarında parasızdır.
- Vatandaşlık Görevi: Türk vatandaşı çocuklar, ilköğrenimlerini resmi veya özel Türk ilköğretim okullarında yapmakla mükelleftir.
B. Mecburi İlköğretim Çağı (Sınavın En Kritik Noktası)
Buradaki yaş hesabı takvim yılına göre yapılır.
[Image of Age timeline for compulsory education in Turkey 222 law]
| DURUM | KURAL / SÜRE |
|---|---|
| Yaş Aralığı | 6 - 14 Yaş grubunu kapsar. (Dikkat: 6-13 değildir!) |
| Başlama Zamanı | O yılın 31 Aralık tarihinde 72 ayını dolduranlar kaydedilir. (Erken başlama/erteleme yönetmelikle düzenlenir). |
| Bitiş Zamanı | 5 yaşını bitirdiği yılın Eylül ayı sonunda başlar, 14 yaşını bitirip 15 yaşına girdiği öğretim yılı sonunda biter. |
II. İLKÖĞRETİM KURUMLARI VE YAPISI
Hangi kurumun "mecburi" hangisinin "isteğe bağlı" olduğunu bilmek şarttır.
A. Mecburi Olanlar (Devletin Açmak Zorunda Olduğu)
- İlköğretim Okulları: Gündüzlü, Pansiyonlu veya YİBO (Yatılı İlköğretim Bölge Okulu).
- Gezici Okullar: Nüfusun dağınık olduğu yerlerde açılır.
- Yetiştirici Sınıflar: Yaşıtlarıyla okula gidememiş olanlar için.
- Özel Eğitim Kurumları: Özel eğitime muhtaç çocuklar için.
B. İsteğe Bağlı Olanlar
- Okul Öncesi: Anaokulları ve sınıfları zorunlu değildir.
- Tamamlayıcı Kurslar: Mecburi öğrenim çağı dışına çıkmış vatandaşlar için.
Sınıf Mevcudu Kuralı (Madde 50):
Birleştirilmiş sınıflar da dahil olmak üzere, bir öğretmene düşen öğrenci sayısı 40'tan fazla olamaz.
III. KAYIT VE KABUL SÜRECİ
[Image of Process flow chart for school registration involving Muhtar]
Kayıt işlemlerinde Muhtarlar aktif rol oynar.
- Liste Hazırlığı: Ders yılından 15 gün önce Okul Müdürü ve Muhtar işbirliği ile listeler (künyeler) hazırlanır.
- 3 Nüsha: Biri Okula, Biri İlçe Milli Eğitime, Biri Muhtara.
- İlan: Muhtar listeyi ilan eder ve veliye tebliğ eder.
- Resen Kayıt: Veli yazdırmazsa, Okul Müdürü çocuğu Resen (Zorla) kaydeder.
- Kimliksiz Çocuklar: Yaş tespiti çocuklar görülerek İhtiyar Kurulu tarafından yapılır.
Süre Uzatımı ve Tasdikname:
Mecburi çağı (14 yaş) bitirmesine rağmen okulu bitiremeyen çocuğa en çok 2 öğretim yılı daha izin verilir. Yine bitiremezse tasdikname ile uzaklaştırılır.
IV. OKULA DEVAM VE CEZALAR (GYS FAVORİSİ)
Şube müdürlüğü sınavlarında para cezaları ve prosedür sıklıkla sorulur.
A. İzin Hakları (Mazeret)
Okul idaresi şu durumlarda öğrenciye izin verebilir:
- İdari İzin: Ölüm, düğün, askerlik, tarım işleri vb. sebeplerle bir yılda 15 Günü geçmemek üzere izin verilebilir.
- Hastalık/Afet: Sel, kar, hastalık durumunda süre sınırı yoktur.
B. Ceza Prosedürü ve Miktarları
Eğer öğrenci mazeretsiz gelmiyorsa süreç şöyle işler:
1. Tespit: Okul idaresi araştırır.
2. Bildirim: Muhtara veya Mülki Amire bildirilir.
3. Tebliğ: Muhtar/Mülki Amir veliye tebliğ eder (3 gün içinde).
4. CEZA: Tebliğe rağmen göndermeyenlere para cezası uygulanır.
| DURUM / FİİL | CEZA MİKTARI |
|---|---|
| Çocuğun okula gelmediği beher (her) gün için | 15 TL İdari Para Cezası |
| Buna rağmen göndermeyenlere veya sebep bildirmeyenlere | 500 TL İdari Para Cezası |
| Yalan beyanda bulunanlara | 100 TL İdari Para Cezası |
Yetki Kimde?
Bu para cezalarını vermeye Okul Müdürü DEĞİL; Mahalli Mülki Amir (Kaymakam/Vali) yetkilidir.
C. Çalışma Yasağı ve İşveren Cezası
İlköğretim çağındaki çocukların çalıştırılması yasaktır.
- İstisna: Okula devam ettiğini belgeleyenler ders dışı zamanda çalışabilir.
- Ceza: Yasağa uymayan işverene 400 TL - 1.000 TL arası ceza verilir.
V. OKUL BİNALARI VE ARAZİLERİ
[Image of Diagram showing 100 meter distance rule for schools]
A. Yer Seçimi ve Mesafe Kuralı (Madde 61)
Okul yapılacak yeri seçen komisyonun başkanı İlköğretim Müfettişi veya İlçe MEM Müdürüdür.
| KURAL | DETAY |
|---|---|
| 100 Metre Kuralı | Okullar ile içkili yerler/oyun merkezleri arasında kapıdan kapıya en az 100 metre mesafe olmalıdır. |
| İstisna | Turizmin yoğun olduğu yerlerde, okulların tatil olduğu dönemlerde bu şart aranmaz. |
B. Arazi Büyüklükleri (Sayısal Veriler)
- Okula Gelir Sağlayacak Arazi: 50 Dekardan çok olamaz.
- Uygulama Bahçesi: 2 Dekardan az, 10 Dekardan çok olamaz.
- Öğretmen Bahçesi (Lojman): 500 m² ile 1000 m² arasında. (Öğretmen burayı eker biçer ama kiraya veremez).
VI. MALİ HÜKÜMLER VE ÖĞRETMEN HAKLARI
A. İlköğretime Ayrılan Bütçe Payları
Bu oranlar kanunda sabittir:
- Devlet Bütçesinden: %3
- İl Özel İdaresinden: %20
- Köy Bütçesinden: %10
B. Öğretmenlerin Barınma Hakkı
- Köyde: Öğretmen konutları PARASIZ tahsis edilir.
- Şehirde: Kira karşılığı verilir (Kirayı İl Daimi Komisyonu belirler).
- Yasak: Öğretmenler kanun dışı meslek dışı görevle (Örn: Muhtar katipliği) yükümlü tutulamaz.
KENDİNİ DENE: 20 SORULUK 222 SAYILI KANUN DENEMESİ1. Mecburi ilköğretim çağı hangi yaş aralığını kapsar?
6 - 14 Yaş
2. Çocuğunu okula göndermeyen veliye, gelmediği her gün için ne kadar para cezası verilir?
15 TL
3. İlkokula kayıtta yaş hesabı için hangi ayın sonu baz alınır?
31 Aralık (72 ayını dolduranlar).
4. 222 sayılı kanuna göre idari para cezalarını vermeye kim yetkilidir?
Mahalli Mülki Amir (Kaymakam/Vali).
5. Okullar ile içkili yerler arasında en az kaç metre mesafe olmalıdır?
100 Metre.
6. Köy okulu öğretmenlerine tahsis edilen konutlardan kira alınır mı?
Hayır, köydeki konutlar parasızdır.
7. Devlet bütçesinden ilköğretime ayrılması gereken pay en az yüzde kaçtır?
%3
8. İl Özel İdaresi bütçesinden ayrılan pay yüzde kaçtır?
%20
9. Köy bütçesinden ayrılan pay yüzde kaçtır?
%10
10. Birleştirilmiş sınıflar dahil bir öğretmene en fazla kaç öğrenci düşebilir?
40 Öğrenci.
11. Okul idaresi, mazeret nedeniyle bir öğrenciye yılda en fazla kaç gün izin verebilir?
15 Gün.
12. Nüfus cüzdanı olmayan çocukların yaşını kim tespit eder?
İhtiyar Kurulu (Çocukları görerek).
13. Kayıt döneminde öğrenci listeleri (künyeler) kaç nüsha hazırlanır?
3 Nüsha.
14. "Veli" tanımına kimler girer?
Anne, baba, vasi veya Aile Başkanı (Yanında barındıran/çalıştıran).
15. İlköğretim çağındaki çocuğu çalıştıran işverene ne kadar ceza verilir?
400 TL ile 1000 TL arası.
16. Köy okullarında uygulama bahçesi kaç dekar arasında olmalıdır?
2 Dekar ile 10 Dekar arasında.
17. Mecburi öğrenim çağını bitirmesine rağmen okulu bitiremeyen çocuğa en çok kaç yıl daha süre verilir?
2 Öğretim Yılı.
18. Okul yapılcak arsayı seçen komisyonda kim bulunur?
İlköğretim Müfettişi (Bşk), Tarım/Tapu/Maliye memuru ve Muhtar.
19. Okul Öncesi eğitim zorunlu mudur?
Hayır, isteğe bağlıdır.
20. Günlük para cezasına rağmen çocuğunu göndermeyen veliye verilen "Ağır Para Cezası" ne kadardır?
500 TL.
Egitimweb.com ailesi olarak başarılar dileriz! Bu konu sabitlenmiştir.
