- Katılım
- 19 Ara 2023
- Mesajlar
- 35
- Tepkime puanı
- 0
4982 Sayılı Bilgi Edinme Hakkı Kanunu: SINAV İÇİN TAM REHBER
Konu: İdare Hukuku / Şeffaflık
Soru Beklentisi: 1-2 Soru (Özellikle süreler ve BEDK yapısı)
Kapsam: Şube Müdürlüğü ve Görevde Yükselme Sınavları
GİRİŞ: "Gizlilik İstisna, Açıklık Esas"
Bu kanunla birlikte devlet yönetiminde paradigma değişmiş; "Her şey gizlidir" anlayışı yerini "Her şey açıktır, istisnalar gizlidir" anlayışına bırakmıştır.
I. KİMLER BAŞVURABİLİR? (HAKKIN ÖZNESİ)
- Herkes: Vatandaşlık, ehliyet veya yaş farkı gözetmeksizin.
- Yabancılar (Mütekabiliyet Şartı): Türkiye'de oturan yabancılar ve faaliyet gösteren yabancı şirketler de başvurabilir.
Şartları: 1) Bilgi kendileriyle/faaliyetleriyle ilgili olacak. 2) Kendi ülkelerinde de Türklere bu hak tanınıyor olacak (Karşılıklılık).
İstenecek Bilginin Niteliği
- Mevcut Bilgi: Kurumun elinde olan bilgi istenir.
- Yeni Bilgi Üretme Yasağı: Kurumdan ayrı bir analiz, araştırma veya inceleme yapması istenemez.
- Yayımlanmış Bilgi: İnternette, broşürde vb. yayımlanmışsa tekrar verilmez, yeri (linki) gösterilir.
II. SÜRELER VE İDARENİN YÜKÜMLÜLÜĞÜ (KRİTİK)
Sınavda en çok karıştırılan yer burasıdır. Buradaki süreler "İŞ GÜNÜ"dür.
| DURUM | SÜRE | AÇIKLAMA |
|---|---|---|
| Normal Cevap Süresi | 15 İş Günü | Standart başvurular için. |
| Ek Süreli Haller | 30 İş Günü | 1) Bilgi başka birimden sağlanacaksa. 2) Başka kurumun görüşü alınacaksa. 3) Başvuru çok sayıda kurumu ilgilendiriyorsa. |
| Ek Süre Bildirimi | 15 İş Günü İçinde | Süre uzatılacaksa, ilk 15 iş günü bitmeden vatandaşa haber verilmelidir. |
Ücretlendirme: İdare maliyet kadar ücret isteyebilir. Vatandaşa ücreti ödemesi için 15 İş Günü süre verilir. Ödemezse başvuru düşer.
III. İTİRAZ SÜRECİ VE KURUL (BEDK)
Başvurusu reddedilen kişi iki yola gidebilir: Yargı veya Kurul.
A. İtiraz Süresi (DİKKAT!)
Ret kararının tebliğinden itibaren 15 GÜN içinde Kurula (BEDK) itiraz edilir.
* Kritik Detay: Buradaki 15 gün, "İş Günü" değil, TAKVİM GÜNÜDÜR.
B. Bilgi Edinme Değerlendirme Kurulu (BEDK)
- Üye Sayısı: 9 Üye.
- Atayan: Cumhurbaşkanı.
- Görev Süresi: 4 Yıl.
- Toplanma: Ayda en az 1 kez.
- Karar Süresi: İtirazı 30 İş Günü içinde karara bağlar.
- Sekretarya: ADALET BAKANLIĞI yürütür. (Sınavda İletişim Bşk. veya CB diye şaşırtırlar).
IV. BİLGİ EDİNME HAKKININ SINIRLARI (İSTİSNALAR)
Her bilgi verilmez.
- Devlet Sırrı: Milli güvenliğe, dış ilişkilere zarar verecek bilgiler.
- Ekonomik Çıkarlar: Ülke ekonomisine zarar verecek, haksız rekabet yaratacak bilgiler.
- Özel Hayatın Gizliliği: Kişinin sağlık, aile ve özel hayat bilgileri.
* İstisna: Kamu yararı varsa ve kişinin rızası (7 gün önce haber verilip) alınırsa verilebilir. - İstihbarat: MİT ve askeri istihbarat bilgileri.
* İstisna: Kişinin meslek onurunu etkiliyorsa (Güvenlik Soruşturması gibi) verilir. - Kurum İçi Düzenlemeler: Sadece personeli ilgilendiren iç notlar, tavsiyeler.
- Tavsiye/Mütalaa: "Sizce ne yapmalıyım?", "Görüşünüz nedir?" diye sorulamaz. Sadece somut belge istenir.
Gizli Bilgilerin Ayrıştırılması
Belgenin bir kısmı gizli ise tamamı reddedilmez. Gizli kısım kapatılır/ayrılır, kalan kısım verilir.
V. RAPORLAMA ZİNCİRİ (TAKVİM)
Şeffaflığın denetimi için raporlar hazırlanır.
| KİM? | NE ZAMAN? | KİME? |
|---|---|---|
| Kurumlar | Şubat Sonu | BEDK'ya gönderir. |
| Kurul (BEDK) | Nisan Sonu | TBMM'ye gönderir. |
| TBMM | 2 Ay İçinde | Kamuoyuna açıklar. |
KENDİNİ DENE: 20 SORULUK 4982 DENEMESİ1. Bilgi edinme başvurusuna normal cevap süresi kaç gündür?
15 İş Günü.
2. Bilgi veya belge başka bir birimden sağlanacaksa süre ne kadardır?
30 İş Günü.
3. Başvurusu reddedilen kişi Kurula (BEDK) kaç gün içinde itiraz eder?
15 Gün (Takvim günü).
4. BEDK itirazı kaç gün içinde karara bağlar?
30 İş Günü.
5. Bilgi Edinme Değerlendirme Kurulu'nun sekretaryasını kim yapar?
Adalet Bakanlığı.
6. Kurumlar raporlarını BEDK'ya ne zaman gönderir?
Şubat ayı sonuna kadar.
7. BEDK genel raporu TBMM'ye ne zaman sunar?
Nisan ayı sonuna kadar.
8. Yabancıların başvurabilmesi için hangi şart aranır?
Mütekabiliyet (Karşılıklılık) İlkesi.
9. Kurumdan "Tavsiye veya Mütalaa (Görüş)" istenebilir mi?
Hayır, istenemez.
10. Yayımlanmış (internette olan) bir bilgi tekrar verilir mi?
Hayır, nerede olduğu (erişim yeri) bildirilir.
11. Kurumun yeni bir çalışma veya araştırma yapmasını gerektiren bilgi istenir mi?
Hayır, istenemez.
12. Özel hayatın gizliliği kapsamındaki bilgiler hangi şartla verilebilir?
Kamu yararı varsa ve kişinin yazılı rızası alınırsa.
13. İtiraz üzerine Kurula gitmek, yargı yoluna başvuru süresini durdurur mu?
Evet, durdurur.
14. BEDK kaç üyeden oluşur?
9 Üye.
15. BEDK üyelerini kim seçer?
Cumhurbaşkanı.
16. İdare bilgiye erişim için ücret talep edebilir mi?
Evet, maliyet tutarı kadar.
17. Belgenin sadece bir kısmı gizliyse ne yapılır?
Gizli kısımlar ayrıştırılır, kalan kısım verilir.
18. İstihbarat bilgileri hangi durumda bilgi edinme hakkı kapsamındadır?
Kişinin çalışma hayatını ve meslek onurunu etkiliyorsa.
19. Başvuru dilekçesinde hangi bilgilerin bulunması zorunludur?
Ad, Soyad, İmza, Adres (Tüzel kişilerde Unvan ve Yetki Belgesi).
20. İdare başvuruyu reddederse gerekçesini bildirmek zorunda mıdır?
Evet, gerekçeyi ve itiraz yollarını bildirmek zorundadır.
Egitimweb.com ailesi olarak başarılar dileriz! Bu konu sabitlenmiştir.
